Son dönemde iç piyasadaki zeytinyağı fiyatlarında yaşanan ciddi artışlar, vatandaşların temel ihtiyaçlarını zorlaştırmaya devam ediyor. Vergi artışları ve kurun etkisiyle yükselen maliyetler, zeytinyağına olan talebi azaltırken, 5 litrelik büyük ambalajlı ürünlere olan ilgi yerini daha küçük boyutlu şişelere bırakıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2019 yılında Üsküdar Kısıklı'daki evinin yakınında açılan Tarım Kredi Kooperatifi satış mağazasını ziyaret ettiği sırada çekilen bir fotoğraf, Türkiye'de zeytinyağı fiyatlarının inanılmaz artışını gözler önüne seriyor. 2019 yılında kadraja giren 5 litrelik Naturel Sızma Zeytinyağı'nın fiyatı 99 lirayken, bugün ise aynı ürünün fiyatı 825 liraya ulaştı. Bu süreçte zeytinyağı fiyatlarının 7 kattan fazla arttığı görülüyor.
Son iki ay içinde perakende zeytinyağı fiyatlarının yüzde 77 oranında zamlandığı ve litresinin 90 liradan 160 liraya çıktığı bilgisi veriliyor. Bu artış nedeniyle vatandaşların tercihi, daha uygun fiyatlı olan 500 ml, 750 ml gibi küçük boyutlu şişelere yöneliyor. Özellikle 5 litrelik teneke zeytinyağı ürünlerinin 1000 lira seviyesine çıktığına dikkat çekiliyor.
Zeytinyağı fiyatlarındaki bu hızlı yükselişin nedenleri arasında ihracattaki artış ve döviz kurlarındaki etki öne çıkıyor. Küresel zeytinyağı arzındaki sıkıntılar nedeniyle Türkiye'ye olan talebin artması, iç piyasadaki fiyatlara yansıyor. Ayrıca döviz kurlarındaki artışın ambalaj maliyetlerini ve taşıma maliyetini arttırarak zeytinyağı fiyatlarına olumsuz etki ettiği belirtiliyor.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mustafa Tan, ham zeytinyağının fiyatını artıran maliyetleri sıralarken, bunların arasında teneke maliyeti, tenekenin üzerindeki baskı, posanın ayıklanması için filtre edilme maliyeti, taşıma maliyeti, alım-satım vergisi ve perakendecinin kâr payının bulunduğunu ifade ediyor. Dr. Tan, bu maliyetler göz önüne alındığında gerçek bir kaliteli sızma zeytinyağının litresinin 200-250 TL'den aşağı kendi maliyetini kurtarmayacağını vurguluyor.
Zeytin ve zeytinyağı sektörünün, zeytinyağı fiyatlarının yükselmesine rağmen fırsatçılık yapmadığı, sadece ayakta kalmaya çalıştığı belirtiliyor. Bir kilo zeytinin bir kilo peynirden daha ucuz olduğu ve zeytinyağı sektörünün maliyetlere rağmen hala rekabetçi fiyatlarla çalışmaya çabaladığına dikkat çekiliyor.
Türkiye'de zeytinyağı, vatandaşların temel ihtiyaçlarını karşılarken, son dönemdeki fiyat artışları, birçok kişinin bu önemli gıda maddesine ulaşmasını güçleştiriyor. Vatandaşlar, vergi artışları ve zam yağmuru ile başa çıkma mücadelesi verirken, zeytinyağı fiyatlarının durumu, toplumun en önemli gündem maddelerinden biri olmaya devam ediyor.
